تفاوت ۲ نرخ بیکاری تک رقمی در دولت قبلی و فعلی
تاریخ انتشار: ۲۴ تیر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۲۲۳۸۵۹
به گزارش قدس آنلاین، ابتدای هفته جاری بود که مرکز آمار، گزارشی از وضعیت بازار کار در بهار ۱۴۰۲ را منتشر کرد. بر اساس این گزارش، نرخ بیکاری در بهار امسال به ۸.۲ درصد که در پاییز ۱۴۰۱ هم تکرار شده بود، کمترین نرخ بیکاری دو دهه اخیر به شمار می رود.
پس از انتشار این گزارش، برخی رسانههای سیاسی همسو با دولت گذشته، صحت آمار یاد شده را زیر سوال برده و تلاش کردند دستاورد دولت سیزدهم در احیای تدریجی اقتصاد و رونق بازار کار را زیر سوال ببرند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
در ادامه، مهمترین ادعاهای مطرح شده درباره گزارش اشتغال و بیکاری مرکز آمار و دلایل نادرستی آنها مطرح می شود.
ادعای اول؛ دستکاری مسئولان در تعریف شاغل و بیکار برای کاهش نرخ بیکاری
یکی از انتقادهای رایج به گزارش اشتغال و بیکاری، تعریف مورد استفاده این گزارش ها از شاغل و بیکار است. طبق تعریفی که سازمان جهانی کار در سال ۲۰۰۴ (۱۳۸۳) از فرد شاغل ارائه کرده، هر شخص ۱۵ ساله و بیشتر که در هفته حداقل یک ساعت کار کرده، شاغل محسوب می شود.
منتقدان، این تعریف را نامناسب خوانده و آمار برآمده از این تعریف را غیرواقعی می خوانند؛ این در حالی است که تعریف فوق، برآمده از تعریف سازمان جهانی کار (ILO) و مورد استفاده تمامی کشورهای جهان برای استخراج آمار اشتغال و بیکاری است؛ بنابراین نهادهای داخلی در ارائه این تعریف هیچ دخالتی نداشتهاند و مراجع آماری داخلی اعم از مرکز آمار یا بانک مرکزی، همواره با استناد به تعاریف استاندارد بین المللی اقدام به جمع آوری آمار و انتشار آن می کنند. از همین رو، این ادعا که «مسئولان برای کم جلوه دادن نرخ بیکاری، اقدام به تغییر تعریف شاغل کرده اند» از اساس نادرست است. همچنین لازم به ذکر است که علت استفاده مراجع آماری هر کشور از تعاریف بین المللی، قابل مقایسه شدن آمار کشور با دیگر کشورهاست.
ادعای دوم؛ با تغییر تعریف شاغل، نرخ بیکاری کم شده است
سازمان جهانی کار، تعریف جدید خود از شاغل و بیکار را در سال ۱۳۸۳ ارائه کرد و این تعریف از سال ۱۳۸۴ در گزارش های مرکز آمار استفاده شد. مقایسه ارقام گزارش شده مرکز آمار، پیش و پس از این تغییر تعریف نشان می دهد، تغییر چشمگیری در شاخص های بازار کار (نرخ بیکاری، نرخ مشارکت و ...) پس از تغییر تعاریف ایجاد نشده است. نگاهی به آمارهای نرخ مشارکت و نرخ بیکاری مرکز آمار نشان می دهد ارقام قبل و بعد از سال ۸۴ (سال تغییر تعریف)، تغییر چندانی نداشته است.
نکته دیگر اینکه هدف سازمان جهانی کار از تغییر این تعریف در سال های اخیر، تحت پوشش قرار گرفتن شغل هایی با ساعت کار اندک و درآمد بسیار بالا بوده است. به عنوان مثال یک شخص در بورس با یک ساعت در هفته فعالیت در بورس می تواند درآمدی بسیار بالاتر از دیگر مشاغل داشته باشد. رشد روزافزون اینگونه مشاغل، باعث شد سازمان جهانی کار نسبت به بازتعریف مفهوم «شاغل» اقدام کند. مرکز آمار پیشتر، توضیحات کاملی برای رفع ابهامات آمارهای اشتغال و بیکاری ارائه کرد.
ادعای سوم؛ عدم انطباق آمارها با واقعیت جامعه
گفته می شود نرخ بیکاری ۸.۲ درصدی با واقعیت های جامعه همخوانی ندارد؛ چرا که بخش زیادی از مردم کار ندارند. علت طرح چنین مطلبی، ندانستن یکسان انگاری مفهوم آماری «بیکار» مورد استفاده در گزارش های رسمی با «افراد فاقد شغل» است. این اشتباه در حالی رخ می دهد که حتی در گزارش های مرکز آمار هم می توان به سهولت، تفاوت این دو مفهوم را مشاهده کرد.
طبق آخرین گزارش مرکز آمار، جمعیت ۱۵ ساله و بیشتر کشور که فاقد شغل هستند، حدود ۴۰ میلیون نفر هستند. یعنی از کل ۶۴ میلیون نفر جمعیت ۱۵ ساله و بیشتر، ۴۰ میلیون نفر فاقد شغل هستند. اما تنها ۸.۲ درصد از این جمعیت ۶۴ میلیون نفری، حائز سه شرط لازم برای تعریف بیکار هستند که عبارت است از: فقدان کار، جویای کار بودن و آمادگی برای انجام کار. طبق گزارش مرکز آمار تنها حدود ۲ میلیون و ۱۶۴ هزار نفر از ۴۰ میلیون نفر ۱۵ ساله و بیشتر که فاقد شغل هستند، سه شرط مذکور را دارند. بنابراین بقیه این افراد به دلایلی از جمله «جویای کار نبودن» بیکار محسوب نمی شوند. بنابراین هیچ تناقضی میان نرخ بیکاری اعلامی مرکز آمار با واقعیت های موجود جامعه وجود ندارد.
تفاوت کاهش نرخ بیکاری در دولت روحانی و رئیسی
نکته آخر درباره تفاوت کاهش نرخ بیکاری در دولت سیزدهم و دولت گذشته است. گزارش مرکز آمار نشان می دهد علت تک رقمی شدن نرخ بیکاری در دولت گذشته، کاهش جمعیت بیکار و اضافه شدن آنها به جمعیت غیرفعال بوده است.
نمودارهای زیر، جزئیات تحولات بازار کار از سال ۹۷ تا بهار ۱۴۰۲ را نشان می دهد.
نمودارهای فوق که از گزارش های مرکز آمار استخراج شده نشان می دهد از سال ۹۷ تا ۱۴۰۰ حدود ۳ میلیون و ۳۰۰ هزار نفر به جمع افراد «غیرفعال» افزوده شده اند؛ همچنین حدود ۹۰۰ هزار نفر از جمعیت بیکار کاسته شده است. علاوه بر این جمعیت شاغلان کشور حدود ۴۰۰ هزار نفر کم شده است. این ارقام نشان میدهد کاهش نرخ بیکاری نه به دلیل تبدیل بیکار به شاغل؛ بلکه به دلیل تبدیل شاغلان و بیکاران به جمیعت غیرفعال (خروج بیکاران و شاغلان از بازار کار) بوده است.
با این حال از سال ۱۴۰۰ تا بهار ۱۴۰۲ کاهش نرخ بیکاری با افزایش چشمگیر جمعیت شاغلان همراه بوده است.
طبق اعلام مرکز آمار، جمعیت شاغلان از سال ۱۴۰۰ تا بهار ۱۴۰۲ حدود ۹۰۰ هزار نفر افزایش یافته و در مقابل جمعیت بیکاران حدود ۲۱۰ هزار نفر کاهش یافته است. این موضوع نشان می دهد کاهش نرخ بیکاری در دولت سیزدهم برخلاف دولت گذشته که ناشی از خروج نیروی کار از بازار کار بوده، برآمده از افزایش اشتغال بوده است؛ بنابراین، ماهیت نرخ بیکاری تک رقمی در دولت سیزدهم دقیقا برخلاف دولت گذشته، ناشی از بهبود شاخص های بازار کار بوده در حالی که تک رقمی شدن نرخ بیکاری در دولت گذشته به دلیل خالی شدن بازار کار از نیروی کار بوده است.
منبع: خبرگزاری ایرنامنبع: قدس آنلاین
کلیدواژه: بیکاری مرکز آمار ایران اشتغال زایی اشتغال پایدار نرخ بیکاری دولت دوازدهم نرخ بیکاری در دولت سازمان جهانی کار کاهش نرخ بیکاری اشتغال و بیکاری ۱۵ ساله و بیشتر مرکز آمار دولت سیزدهم تغییر تعریف نشان می دهد میلیون نفر دولت گذشته بازار کار بهار ۱۴۰۲ هزار نفر فاقد شغل تک رقمی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۲۲۳۸۵۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
اختلاف نظر مجلس و دولت؛ دلار چند؟
آفتابنیوز :
ماجرا از آنجا آغاز شد که در پی صعود نرخ دلار تا محدوده ۷۰ هزار تومان، مجلس شورای اسلامی سیاستهای ارزی دولت را زیر سوال برد. پس از آن دو جلسه در این زمینه با حضور مقامات اقتصادی دولت و نمایندگان مجلس برگزار شد.
محمدباقر قالیباف، رییس مجلس شورای اسلامی روز یکشنبه دوم فروردین ماه در نشست بررسی مسائل ارزی که با حضور رییس بانک مرکزی و وزیر امور اقتصادی و دارایی برگزار شد، مشکلات مربوط به ارز را برای مردم و اقتصاد کشور «غیر قابل تحمل» خواند و گفت که دولت و مجلس باید در موضوعات مرتبط با ارز با هم اتفاق نظر داشته باشند تا مردم از این وضعیت بیش از پیش آسیب نبینند.
فردای آن روز، قالیباف در پاسخ به تذکر نماینده اردبیل در خصوص مسائل ارزی و عملکرد بانک مرکزی از تشکیل دومین جلسه مشترک مجلس با تیم اقتصادی دولت خبر داد؛ جلسهای که نشان از عمیقتر شدن تنشها داشت و حتی رییس مجلس برای تغییر سیاستهای ارزی به دولت اولتیماتوم داد و گفت که اگر دولت برنامهای برای بازار ارز ارائه ندهد خود مجلس در این باره دست به کار خواهد شد.
تنها یک روز بعد این اولتیماتوم بود که مدیر گروه پولی و مالی مرکز پژوهشهای مجلس خبر از انحرافات جدی در مساله ساماندهی بازار ارز کشور داد. مهدی دارابی، مدیر گروه پولی و مالی مرکز پژوهشهای مجلس در گفتوگویی با تابناک گفت: «ارز ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومانی و ایجاد سقف نرخ در مرکز مبادله دو پاشنه آشیل بانک مرکزی است و سرنوشت آن محتوم به تعدیل بوده و شوک اقتصادی ناشی از این تعدیل دیر یا زود به اقتصاد ایران وارد میشود. در بودجه سال گذشته برای تامین ارز ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومانی ۲۰ میلیارد دلار در نظر گرفته شده بود.»
پیشبینی شده بود که نزدیک به ۱۸ میلیارد دلار آن از محل فروش نفت تامین شود. به گفته رییس سازمان برنامه، حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد این رقم محقق نشده است. به این ترتیب حدود ۷ تا ۸ میلیارد دلار ذخایر ارزی صندوق توسعه، برای تخصیص این ارز باید هزینه شده باشد. عملا ارز ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومانی یک بستر جهش نرخ ارز رسمی را در آینده ایجاد میکند. سرنوشت این ارز هم مثل ارز ۴۲۰۰ تومانی محتوم به تعدیل است. هر جا که اقتصاد کشور به مضیقهای بخورد، این تعدیل انجام میشود و شوک به اقتصاد وارد خواهد شد.»
این گزارش مرکز پژوهشهای مجلس در کنار برخی دیگر از گزارشها درباره مدیریت بازار ارز، اما با واکنش تند و همهجانبه دولت همراه شد.
سپهر خلجی در گفتوگویی، درباره انتقادات نمایندگان مجلس به دولت درباره مسائل ارزی گفت: من هم به خودمان به عنوان دولت و هم به فعالان حوزه سیاسی توصیه میکنم که مهمترین مساله ما حل مشکلات مردم است. اگر حرفی بزنیم که از درون آن اختلاف، التهاب، حاشیه و مانع برای خدمت به مردم ایجاد شود این امر حتما برای هر کدام از طرفین ناپسند است.
خلجی در مورد علت انتقادات نمایندگان به دولت در روزهای پایانی عمر مجلس یازدهم کنایه زد که ان شاءالله از روی دلسوزی باشد و گفت که «نقدها را دلسوزانه هم ما و بقیه طوری بیان کنیم که رضای خداوند درون آن باشد.»
در کنار این کنایههای خلجی، توپخانه دولت علیه مرکز پژوهشهای مجلس به راه افتاد و کانال تلگرامی خبرگزاری ایرنا روز دوشنبه ۱۰ اردیبهشت در مجموعه گفتگوهایی با نمایندگان مجلس به شدت از مرکز پژوهشها انتقاد و این مرکز را به خروج از ریل کار کارشناسی متهم کرد.
از اظهارات محمد سبزی، نماینده مردم ساوه مبنی بر اینکه «مرکز پژوهشها باید به وظیفه خود در ارائه مشورت به نمایندگان در مورد طرحها و لوایح و فعالیتهای علمی عمل کند، نه اینکه مشغول فضاسازی رسانهای باشد» تا اظهارات مجید نصیرایی، عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی مبنی بر اینکه «انتشار گزارشهای تفرقهآمیز، خلاف منویات رهبر انقلاب اسلامی است» و گفتههای سلمان اسحاقی، سخنگوی کمیسیون بهداشت و درمان مجلس بر این اساس که «مرکز پژوهشهای مجلس گزارشهای ناامید کننده و تخریبگر منتشر نکند.» ایرنا به نقل از جعفر قادری، نماینده مردم شیراز هم نوشته است که گزارش اخیر این مرکز مستند نیست.
ارگان رسانهای دولت توپ را به زمین مجلس انداخت
روزنامه ایران در مطلبی نوشت در شرایطی که پس از عملیات «وعده صادق» و برنامههای مدیریت ارزی دولت، بازار ارز شاهد روند کاهشی و برخورداری از ثبات و آرامش است، سخنان رییس مجلس و «تعیین ضربالاجل» برای دولت آن هم در فاصله کمتر از یک ماه تا پایان کار مجلس یازدهم، موجب ایجاد ابهام و التهاب ناشی از انتظار در فضای حاکم بر بازار ارز شد. دلالان ارزی در روزهای آخر هفته تلاش کردند با برجستهسازی این ضربالاجل و القای نااطمینانی و احتمال تغییر در سیاستهای ارزی، از روند کاهشی نرخ ارز جلوگیری کنند.»
ایرنا همچنین اولتیماتوم رییس مجلس را دستمایه نقد قرار داد و نوشت: «درحالی است که کمتر نشانی از وجود صدایی واحد و برنامهای منسجم در مجلس در این باره دیده میشود. همچنان که بحثهای ارزی در جلسات اواخر سال گذشته نمایندگان، حاصلی جز بروز اختلافاتی که منتج به نتیجهای نشد، در پی نداشت. درحالی که طیفی از نمایندگان مجلس خواستار شناورسازی نرخ ارز و افزایش قیمت نرخهای ترجیحی هستند، عدهای دیگر در نظری ۱۸۰ درجه متفاوت، اصرار ویژهای بر سیاست تثبیت ارزی دارند.»
نیتخوانی خبرگزاری رسمی مجلس از رفتار دولت؛ پای ریاست مجلس بعدی در میان است
مجموعه گفتگوهایی که ایرنا در نقد رویه کار مرکز پژوهشهای مجلس منتشر کرده با واکنش خبرگزاری رسمی مجلس یعنی خانه ملت مواجه شد. این خبرگزاری در رویهای متقابل با خبرگزاری ایرنا به گفتگو با نمایندگان پرداخت و از موضعگیری دولت در قبال بازوی پژوهشی مجلس انتقاد کرد.
نکته قابل توجه در این گفتگوها این بود که بعضا با همان نمایندگانی صحبت شده بود که ایرنا در نقد گزارش مرکز پژوهشهای مجلس درباره ارز با آنها مصاحبه کرده بود. به عنوان نمونه محمد سبزی، نماینده مردم ساوه که در گفتگو با ایرنا خواستار دوری مرکز پژوهشها از فضاسازی رسانهای شده بود، در گفتگو با خبرگزاری خانه ملت تاکید کرده است که «اینکه خبرنگار خبرگزاری ایرنا یک پرسش چند پهلو بپرسد برای اینکه به جواب مورد نظر خودش برسد و آن را به صورت گسترده منتشر کند هم خلاف اخلاق است و هم خلاف کار رسانهای.»
نماینده مردم ساوه در مجلس شورای اسلامی با یادآوری اینکه مرکز پژوهشهای مجلس کار کارشناسی انجام میدهد نه کار سیاسی، ادامه داد: ما تاکنون ندیدیم که مرکز کار سیاسی انجام بدهد و بیان چنین اظهاراتی هم به هیچ وجه منطقی و درست نیست.
محمدعلی محسنی بندپی، سخنگوی فراکسیون مستقلین ولایی نیز به خبرگزاری خانه ملت گفته بعضا آمارهای دولت منطقی و درست نیست و نباید این مساله باعث موضعگیری غیرمنصفانه در برابر گزارشهای مرکز پژوهشها شود.
مرتضی محمودوند، نماینده مردم خرمآباد و عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در گفتگو با خبرگزاری خانه ملت، در واکنش برخی گزارشهای خلاف واقع رسانههای دولتی درباره مرکز پژوهشهای مجلس عنوان کرد: حمله به مرکز پژوهشهای مجلس یک نوع نگاه غلط رسانهای و درواقع حمله به آمارهای خود دولت است؛ چرا که یکی از منابع مرکز پژوهشها برای گزارشهای خود آمارهای دولت و دستگاههای دولتی در کنار پژوهش و تحقیق و بررسی و کارهای علمی است؛ لذا توصیه من به دوستان رسانهای دولت این است که اگر به مرکز پژوهشهای مجلس احترام نمیگذارند، حداقل به آمارهای خودشان احترام بگذارند.
فراتر از گفتگوهای نمایندگان مختلف درباره نقد رویکرد دولت در قبال مرکز پژوهشهای مجلس، اما نکتهای است که جلال رشیدی کوچی در گفتوگوی خود با خبرگزاری خانه ملت به ان اشاره کرده و ریشه مناقشه اخیر را در موضوع ریاست بعدی مجلس خوانده است. رشیدی کوچی در این باره گفته است: «اقدام رسانههای دولت علیه مرکز پژوهشهای مجلس را یک اقدام سیاسی خواند و گفت: من آن را حمله به مرکز پژوهشها مینامم و به نظرم بیشتر از اینکه به پشتوانه یک بحث فنی و علمی باشد، یک نگاه سیاسی در پس آن است و با این هدف که بازوی مجلس را تضعیف کنند و برای اثرگذاری بر ریاست دوره بعدی مجلس این اقدام را انجام دادند.»
وقتی تنشها بالا میگیرد
روز گذشته روزنامه ایران به عنوان ارگان رسمی مطبوعاتی دولت همگام با اخبار خبرگزاری ایرنا به نقد تند مرکز پژوهشهای مجلس پرداخت و نوشت: «اظهار برخی نظرات غیرمسوولانه و غیرمستدل و مهمتر از آن، در نظر نگرفتن تبعات پررنگ این اظهارات از سوی رسانههای جریانهای رقیب دولت مسالهای نیست که تنها محدود به مواضع سیاسی معدودی از نمایندگان باشد. این وضعیتی است که متأسفانه بر شماری از گزارشهای مرکز پژوهشهای مجلس در دو سال اخیر حاکم شده است.»
ارگان مطبوعاتی دولت با نقد تند گزارشهای مرکز پژوهشها درباره مدیریت دولت در بازار نیز گفت: «انتشار گزارشهای منفی اقتصادی مدعی پیشبینی افزایش نرخ تورم، بروز بحران انرژی و افزایش فقر که با قلب واقعیات و نادیده گرفتن اقدامات مثبت و امیدآفرین بیشتر به مذاق رسانههای آن سوی آب خوش میآمدند با این همه اگر چه در اهمیت وجود نهاد کارشناسی و مشورتی در ذیل قوه قانونگذاری و نظارت کشور شکی نیست و نیز تردیدی در حق نمایندگان برای بیان دیدگاههایشان وجود ندارد با این حال به نظر میرسد حاکم شدن رویکرد مسوولانه و کارشناسی در اظهارنظرها و بازگشت از کارکرد سیاسی و رسانهای به وظیفه اصلی یعنی بازوی مشورتی نمایندگان مجلس در بررسی لوایح و طرحها در زمره ضروریاتی است که باید در مجلس آتی در دستور کار قرار بگیرد.»
ایران فراتر از مرکز پژوهشها شروع به نقد تک مصاحبهای از یکی از نمایندگان مجلس نیز کرد و نوشت: «ذبیحالله اعظمی ساردویی که با وجود عضویت در کمیسیون کشاورزی، طرف مصاحبه رسانههای منتقد دولت در موضوع ارز است و حدود سه هفته پیش در گفتگو با «جماران» رسیدن قیمت دلار به ۸۰ هزار و حتی ۱۰۰ هزار تومان را پیشبینی کرده بود، این بار در گفتگو با «خبرآنلاین» نه تنها آن ادعا که نادرستیاش در همین مدت مشخص شده است را اصلاح نکرد که با اتهامزنی به دولت مدعی شد برنامه بانک مرکزی نگه داشتن قیمت دلار بین ۶۵ تا ۷۵ هزار تومان است. گویا نه این نماینده و نه رسانههایی که این جمله را به تیتر اخبار خود تبدیل کردند از خود نپرسیدند دولت چرا باید در حالی که توانسته با وجود همه تحولات جاری بینالمللی دلار را به مسیر کاهش قیمت بکشاند و از این حیث کارنامه قابل دفاعی مستند سازد، با تلاش برای نگه داشتن نرخ دلار در محدودهای بالاتر برای خود مسالهسازی کند؟»
شورش علیه خانه قدیمی
از بازیهای نغز روزگار اینکه بازار ارز این روزها در ید اختیار وزارت اقتصاد است و سکاندار این وزارتخانه نیز سیداحسان خاندوزی، نماینده پیشین مجلس که البته «مدیر کل اقتصادی مرکز پژوهشهای مجلس» نیز بوده، هست. حالا چند گزارش مرکز پژوهشها درباره بازار ارز دولت و وزارت اقتصاد را به شکلی بر مرکز پژوهشها شورانده که مناقشهای جدید را بین دو طرف رقم زده است.
احسان خاندوزی که عمر حضورش در مجلس از دو سال تجاوز نکرد، با پیشنهاد ابراهیم رییسی و موافقت اکثریت نمایندگان، راهی دولت شد تا بر کرسی وزارت اقتصاد تکیه زند. او در مدت کوتاهی که در مجلس بود طرح افزایش مالیات خانههای خالی را با قید دو فوریت و با وعده جلوگیری از افزایش قیمت مسکن و قیمت اجارهبها به تصویب رساند و سپس راهی دولت شد. یک سال پس از روی کار آمدنش توسط همان نمایندگانی که به او رای اعتماد داده بودند در آستانه استیضاح قرار گرفت. ۴۰ نفر از همکارانش در مجلس یازدهم طرح استیضاح او را امضا کردند و خواستار برکناری او بودند. استیضاحی که در حد حرف باقی ماند.
بهمن ماه سال گذشته روزنامه جهان صنعت، در گزارشی از توافق ابراهیم رییسی با حسینی، وزیر اقتصاد دولت احمدینژاد که هماکنون نمایندگی مجلس را برعهده دارد برای جایگزینی احسان خاندوزی خبر داده و نوشته بود یک توافق نانوشته بین مجلس و دولت وجود دارد که اگر وزیری به مرحلهای رسید که استیضاحش در مجلس قطعی بود، پیش از استیضاح برکنار شود مثل اتفاقی که برای «رستم قاسمی» افتاد و عملا برکنار شد.
با این حال، این روزنامه به نقل از آصفری، نماینده اراک نوشته: «مجلس به طور جدی پیگیر استیضاح بعضی از وزیران بهویژه وزیران اقتصادی است ولی معطل کردن استیضاح این وزیران از سوی رییس مجلس سبب شده این وزیران لابی کنند و به مرور تعداد امضاها برای استیضاح کاهش یابد.»
آصفری همچنین تاکید کرد که «در حال حاضر ۴۷ امضا برای استیضاح وزیر اقتصاد داریم و این کار در دستورکار است، هیچ کدام از امضاها هم کم نشده، همه هم محکم، پیگیر استیضاح هستند.»
فراموش نکنیم که خاندوزی از موافقان سرسخت حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی بود و تاکید داشت که حذف این ارز تاثیری بر نرخ ارز آزاد ندارد. او گفته بود: «حذف ارز ترجیحی مستلزم تغییر نرخ در بازار غیررسمی نیست. حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی نهتنها اثر افزاینده ندارد، بلکه موجب واقعیتر شدن طرف تقاضای ارز میشود. باز هم تاکید میکنم حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی ارتباطی به سیاست ارزی کشور ندارد.»
خیز دوباره قیمت ارز در اواخر سال ۱۴۰۲، اما سبب شده که بار دیگر مساله برکناری احسان خاندوزی مطرح شود. اخباری که تکذیب شد و دولت گفت که قرار نیست تغییری در تیم اقتصادیاش رخ بدهد. نقد تمام عیار گزارشهای مرکز پژوهشها نیز نشان میدهد که دولت تصمیم ندارد به درخواستی برای برکناری خاندوزی وقعی بنهد و با استراتژی بهترین دفاع «حمله» است در حال انتقاد و گلایه از گزارشهای بازوی نظارتی مجلس است.
این در حالی است که مرکز پژوهشهای مجلس در ابتدای کار در این دوره مجلس در زمانی که ذیل ریاست علیرضا زاکانی قرار داشت، تندترین گزارشها را علیه دولت وقت یعنی دولت دوازدهم تهیه میکرد، اما حالا دلخوری دولت سیزدهم از گزارش مرکز پژوهشهای تحت مدیریت یکی از مردان قالیباف یعنی بابک نگاهداری به اندازهای زیاد شده که توپخانه رسانهای خود را علیه این مرکز تجهیز کردهاند.
بخشی از این اختلاف نظر همان طور که یکی از نمایندگان مجلس نیز تاکید کرد به موضوع تعیین ترکیب نهایی مجلس بعد در دور دوم انتخابات و البته تعیین ریاست ان باز میگردد. اختلاف نظرهای سیاسی بین مجلس و دولت، اما تنها محدود به داستان ارز نیست و در مصوبه مربوط به حجاب نیز نقدهای جدی از هر دو طرف به یکدیگر روانه شد.
در میانه این مناقشه، اما جا دارد سوال استاد اعظم و لیدر تازه انتخاباتی اصولگرایان درباره قیمت ارز پرسیده شود. فارغ از اینکه دولت راست میگوید یا مجلس، گزارشهای مرکز پژوهشها واقعی است یا داستانسرایی، وضعیت بازار ارز تقصیر دولت است یا مجلس دو قوه باید به این پرسشی که علیاکبر رائفیپور در دولت قبل خطاب به دولت روحانی میپرسید، پاسخ بدهند: «همه چی رو ول کن، دلار چند؟!»
منبع: روزنامه اعتماد